Aarzelen
|
Wordt gezegd tegen iemand die aarzelt om binnen te komen
|
Kóm maar binne, dao hingk d'r genne achter de deur
|
Achter
|
Overal achteraan lopen (figuurlijk)
|
Altied aan de letste mem hange
|
Angst
|
Onwel worden, schrikken of ergens door geïrriteerd raken
|
De begaoving krie~ge
|
Angst
|
Hard weglopen uit angst
|
Bein make
|
Angst
|
Hij is nergens bang voor
|
Dae is veur d'n duvel neet bang
|
Belazeren
|
Iemand beduvelen
|
Emes waat ónder 't aete doon
|
Belazeren
|
Iemand voor de gek houden
|
Emes in de tes zeike
|
Belazeren
|
Te grazen nemen
|
Bediste
|
Belazeren
|
Te veel in rekening brengen
|
Met ein verket schrie~ve
|
Belazeren
|
Smoesjes verzinnen
|
Menkes make
|
Belazeren
|
Dat is niet van hem
|
Det gehuurt um neet
|
Belazeren
|
Een streek uithalen
|
Spuchte oethaole
|
Buren
|
De buren luisteren mee
|
D'r zitte doeve op ’t daak
|
Deugen
|
Je deugt nergens voor
|
Dich kins niks as groeëte bóttramme klein make
|
Deur
|
Deur open laten staan
|
Bis se in de kerk gebaore?
|
Deur
|
De deur hangt scheef
|
De deur hingk oet ‘t gehing
|
Deur
|
Doe de deur dicht
|
Doot de plank in ’t gaat
|
Dik
|
Een hele dikke kont hebben
|
Die haet ein kónt wie ein toeptaofel
|
Dom
|
Domme mensen kan men niet alles leren
|
De kins d'n aezel waal nao de baek leie maar um doon zoepe kin se neet
|
Dom
|
Iemand die slecht kan toepen
|
Patternaatstoeper
|
Dom
|
Hij is erg dom
|
Dae haet Leuth verraoje veur ‘n laeverwors
|
Dood
|
Aan de dood ontsnappen
|
Beej Bierstekers van de schöp springe
|
Dood
|
De doodskist
|
D'n hölteren euveral
|
Dood
|
Hij is dood
|
Dae kan de pierikke hure hooste
|
Dood
|
Hij is dood
|
Dae is de pie~p oet
|
Dood
|
Hij wordt begraven
|
Dae bringe ze nao Bierstekers
|
Dood
|
Met 'n begrafenis meegaan
|
Ter lie~k gaon
|
Dood
|
Iemand cremeren
|
Emes door de schouw jage
|
Dood
|
Iemand goedkoop begraven
|
As hae stie~f is, schroef se d'r maar ein paar handvatte aan
|
Dood
|
Ik overleef jou
|
Met dien knäök goej ik nog de appele van de buim
|
Drinken
|
Royaal inschenken
|
Aoliemaot schödde
|
Dronken
|
Dronken worden
|
Onder de percessie kómme
|
Dronken
|
Hij heeft stevig gedronken
|
Dae kump van ein gooj broelof
|
Dronken
|
Hij is dronken
|
Dae haet de tesse vol
|
Dronken
|
Hij is stomdronken
|
Dae is aafgelaje
|
Dronken
|
Hij is stomdronken
|
Zoeë zat wie ‘ne prikkebal
|
Drukte
|
Daar was het erg druk
|
Dao höfde ’t zich van de minse
|
Dun
|
Hij is heel erg dun
|
Dae haet te lang op de ledder gelaege
|
Eten
|
Een vlieg (beestje) in het eten vinden
|
Baeter ein loes in de pap, as gaar gen vleis
|
Eten
|
Er zitten gaten in het brood
|
Dao haet d'n bekker zien vrouw doorhaer gejaag
|
Eten
|
Wat door de mond gaat, gaat ook door de kont
|
Waat door d'n hoepert geit, geit ouk door de poeperd
|
Eten
|
Heet eten kunnen verdragen.
|
Dae haet 'n loeëje pie~p.
|
Feest vieren
|
Oud en nieuw vieren tot in de kleine uurtjes
|
Doorhalde
|
Gasten
|
Gasten langer dan één nacht, leiden tot irritatie
|
Bezeuk en vis blie~ve gen dreej daag fris
|
Gebieden
|
En nu is het uit !
|
En noow is ‘t sloes
|
Gek
|
Ze zien vliegen
|
‘ne Vogel hebbe
|
Gek
|
Hij is een gek
|
Dae kump van Brach
|
Gek
|
Ik ben toch zeker niet gek
|
Ik bin neet van Lottum
|
Geld
|
Platzak zijn
|
Niks op de rubbe / op de vim hebbe
|
Geld
|
Geld bijeen leggen om iets te betalen
|
Beejein lappe
|
Geluk
|
Ergens mazzel mee hebben
|
De ouge aop of den buul aop
|
Geluk
|
Het geluk is met de domme
|
De stómste boere hebbe de diekste petatte
|
Geluk
|
Goede speelkaarten
|
Dieke kaart / Bunk van kaart
|
Geluk
|
Inzet is belangrijker dan geluk of talent
|
Baeter eine lange nek as gooj kaart
|
Grens
|
De grens over gaan
|
Euver de päöl gaon
|
Gulp
|
Je gulp staat open
|
Dich luuëts de doève vlege
|
Helpen
|
Ook kleinigheden helpen
|
Alle bietjes bate, zag de begien en pisde in de zieë
|
Helpen
|
Alles weggeven
|
De bóks van de kónt gaeve
|
Hoofd
|
Een rood hoofd krijgen
|
Einen bläöker krie~ge
|
Interesse
|
Het interesseert me niet
|
‘t Zal mich wors zien
|
Kaal
|
Hij is bijna kaal
|
Dae haet ein brei schei
|
Karakter
|
Van een oud persoon kan men het karakter moeilijk veranderen
|
Gennen alden aap gezichte liere snieje
|
Karakter
|
Zwart en wit
|
Paeper en zalt
|
Kijken
|
Je kijkt erover heen, maar het staat vlak voor je
|
As 't einen hónd waas, hat hae dich al lang gebete
|
Kijken
|
Kijk uit je ogen
|
Kie~k oet dien döp
|
Kijken
|
Verbaasd kijken
|
Kie~ke wie einen boetsauto
|
Kijken
|
Moet je hem zien !
|
Uig um !
|
Kijken
|
Kijk ze kijken
|
Kie~k ze kie~ke
|
Kind
|
De bevalling moet plaatsvinden
|
De Parade mót door de Klaosstraot
|
Kind
|
De borst geven
|
Aanligge
|
Kind
|
Als je kind niet luistert.
|
As dich neet luusters zet ik diene kop tösse twieë oeëre
|
Kind
|
Wordt gezegd tegen kinderen die niet naar bed willen
|
Pas maar op det 't bed 't neet huurt
|
Kind
|
Kinderen luisteren met volwassenen mee
|
Kleine pötjes hebbe groeëte oere
|
Kleding
|
Vieze kleren
|
Dao kin se suupke van trekke
|
Kletsen
|
Hij is een kletskous
|
Dae haet van ein aendekónt gegaete
|
Kneep
|
Daarin zit ‘m de kneep
|
Det is noow net ’t ketje
|
Kunnen
|
Dat kan ik uitstekend
|
Det kin ik oet de ef
|
Kunnen
|
Je kunt me de rug op
|
Dich kins mich d'n bout hachele
|
Kunnen
|
Je kunt me wat
|
Dich kins mich ein eike nao de baan rolle
|
Kunnen
|
Je kunt me wat
|
Dich kins mich einen baer opvraete
|
Kunnen
|
Je kunt mij de rug op
|
Dich kins mich d’r aan gaon hange
|
Kunnen
|
Jij kunt me de rug op
|
Dich kins mich de poekel roetse
|
Kunnen
|
Krijg maar wat
|
Lek mich de zök
|
Lachen
|
Hij lacht nooit
|
Dae lach nog neet as se 'nen houp strónt taege de moor zuut kroe~pe
|
Lachen
|
Uitbundig lachen
|
Zich de mies lache
|
Lelijk
|
Een heel lelijk iemand
|
Die haet eine kop wie 'nen boetsauto
|
Lelijk
|
Hij is heel erg lelijk
|
Dae haet ‘ne kop wie ‘ne knoepselderie
|
Licht
|
Plotseling aangaan van de lamp
|
Aanfloepe
|
Lui
|
Lui zijn
|
De luie bóks aan hebbe
|
Mager
|
Een mager iemand
|
Ein pónd bóks, ein óns kónt
|
Meisje
|
Een meisje dat veel jongens gehad heeft
|
Det is ein aafgelekde bóttram
|
Meisje
|
Je onderjurk komt er onderuit
|
‘t Bliksemp beej dich
|
Middel
|
Het middel kwam te laat
|
Wie d'n aezel 't hóngerlieje gewind waas, ging hae kepot
|
Moeilijk
|
Alle begin is moeilijk
|
Alle begin is zwaor, behalve beej de lómpeman
|
Moeilijk
|
Een tegenvaller hebben
|
Op einen aos houwe
|
Moeilijk
|
Het dilemma van de moeilijke keuze
|
D'n ambras van de lestige keuze
|
Moreel
|
Hij deugt niet
|
Dae doug d'n hónd zien kónt neet
|
Neus
|
Als je een volle neus hebt
|
Trek op dae wekker, snót smak lekker!
|
Onmogelijk
|
Het onmogelijke kun je niet doen|
|
De kins einen neksen boer neet in de tes schie~te
|
Opscheppen
|
Hij is een opschepper
|
Dae mak van broeëd strónt
|
Kwaad worden
|
Zich ergens over opwinden
|
Zich dieke bein make
|
Kwaad worden
|
Kwaad zijn
|
De ju in hebbe
|
Kwaad worden
|
Onbesuisd tegen iemand uitvallen
|
Oetvalle wie ’n alde hieëp
|
Pech
|
Er valt niets te halen
|
Dao velt niks te kerdie~ze
|
Pech
|
Tegenspoed hebben
|
Op einen aos houwe
|
Pech
|
Wie voor een dubbeltje geboren is, zal nooit een kwartje worden
|
Wae as aezel gebaore is, zal neet as paerd sterve
|
Pesten
|
Een roodharige pesten
|
Eine roeëje zit in de bótter te knoeëje
|
Pesten
|
Iemand kwaad maken
|
Emes op stang jage
|
Pesten
|
Iemand is kwaad geworden
|
De strónt doeën beej ’t hert hebbe zitte
|
Plassen
|
Hij moet erg plassen
|
Dae mót zeike as ein Bels kindermaedje
|
Poetsen
|
Je vergeet steeds om in de hoek te vegen
|
Daen bessem dae hoot Greet en kaerde in de hukskes neet
|
Prestatie
|
Een goede prestatie leveren
|
Waat oe~t d'n aek dreie
|
Riskeren
|
Riskeer gerust wat bij het kaartspel
|
‘t Geit neet um einen boerenhaof
|
Scheel
|
Die is vreselijk scheel
|
Dae is zoeë schael wie ein angel
|
Schelden
|
Stuk stront, wie heeft jou gescheten?
|
Strónt, wae haet dich geschete?
|
Schelden
|
Loop naar de pomp
|
Dich kins mich d'n bout hachele
|
Schuld
|
Bij iemand in de schuld staan
|
Einen baer beej emes hebbe staon
|
Seks
|
Een nummertje maken.
|
D'r zien d'r die 't dökker doon dan ik, maar neet lever.
|
Seks
|
Een nummertje maken.
|
‘t Wuurt vuuel gedaon, maar de zuus 't weinig
|
Seks
|
Niet mogen klaarkomen
|
Veur ‘t zinge de kerk oet gaon
|
Sint Martinus
|
Varkens werden traditioneel geslacht vanaf 11 november.
|
As de kinder sintermertes veugelke zinge, make de verkes eur testament
|
Slaan
|
Straf krijgen
|
Euver de näöt kriege
|
Slaan
|
Dan krijg je een pak voor de broek
|
Dan hilt dien kuntje kermes
|
Slaan
|
Ik sla je zo meteen op je gezicht
|
Ik hou dich dalik op dien mörfke
|
Slapen
|
Naar bed gaan
|
De hort op gaon
|
Slijmen
|
Hij is aan 't slijmen
|
Hae zeik dich in de tes
|
Smaak
|
Een vieze smaak in de mond hebben
|
Ik heb eine smaak in de mónd, as of d'r ein kat in haet zitte jónge
|
Stem
|
Een hese stem hebben
|
Ein stum hebbe um koks mei te kloppe
|
Sterk
|
Laat je niet klein krijgen
|
Laot dich neet kiste
|
Stinken
|
Hij stinkt vreselijk
|
Dae stink wie 'nen otter
|
Stinken
|
Hij stinkt vreselijk
|
Stinken wie ‘nen hoephap
|
Toegang
|
Zonder toegangsbewijs binnengekomen zijn
|
Ein kaertje pindraod hebbe
|
Toekomst
|
Zorgen om dingen die nog niet gebeurd zijn
|
Dich maks dich diek um óngelagde eier
|
Toeval
|
Een ongelofelijk toeval
|
‘t Is of d'n duvel d'r mei speult
|
Toeval
|
Bijna altijd
|
Nege van de tieën kie~r
|
Trots
|
Zich erg trots voelen
|
Zich zoeë gruuets veule wie eine paerdskeutel
|
Vallen
|
Iemand laten vallen (figuurlijk)
|
Emes in de baek goeëje
|
Verbaast
|
Hij kijkt erg verbaast
|
Dae kiek wie ‘nen boetsauto
|
Verhuizen
|
Verhuizen beschadigt meubels en kost veel geld en trammelant
|
Dreej maol verhoeze is eine kier aafgebrand
|
Verkering
|
Verkering hebben
|
Einen aanhenger hebbe
|
Vleien
|
Iemand vleien
|
Moek d'n aap dan vrit hae good
|
Vleien
|
Iemand vleien om wat van hem gedaan te krijgen
|
Flik d'n aap dan vrit hae good
|
Vluchten
|
Er van door gaan
|
Op de klater gaon
|
Vluchten
|
Op de loop gaan
|
Van wiek houwe
|
Vriend
|
Iemand te vriend willen houden
|
Moek d'n boek dan vrit hae good
|
Vriend
|
In de smaak vallen bij iemand
|
Sjans hebbe
|
Vrouw
|
Een bazige vrouw hebben
|
Hae waas good, maar zeej pisde de kachel oe~t
|
Vrouw
|
Een vrouw met grijze haren
|
Ein grieze doef
|
Vrouw
|
Zij heeft een miskraam gehad
|
Dao haet de ker opgekiep
|
Waardeloos
|
Waardeloze rommel
|
Det is mich veur vief äörtjes
|
Werken
|
Bij grote ondernemingen kan men zich beter op het essentiële richten
|
'n Kort gebed en 'n lange braodwors dene de reizende mins
|
Werken
|
Fanatiek aan het werk
|
D'r aan gaon wie Blücher
|
Werken
|
Hij is erg fanatiek
|
Dae geit d'r aan wie Verkeswillem!
|
Werken
|
Met goed resultaat iets presteren
|
Waat oet d'n aek dreie
|
Werken
|
Ophouden met werken
|
Sloes make
|
Werken
|
Altijd hard werken
|
Zich plaoge
|
Werken
|
Onderbetaald werken
|
Veur d'n uul werke
|
Werken
|
Zich ergens gemakkelijk vanaf maken
|
Zich d'n bats schore
|
Weten
|
Van niets weten
|
Genne poe~s van weite
|
Weten
|
Iemand door hebben
|
Emes op d'n draod hebbe
|
Windje laten
|
Excuus als je een windje laat
|
As 't water zak, dan brik 't ie~s
|
Zeker
|
Nogal wiedes
|
Waat ‘n waer
|
Zeker
|
Dat is nog niet zeker
|
Det zit nog in wiej zek
|
Zeuren
|
Zeurpiet
|
‘ne Zeik in de huuegte
|
Ziek
|
Verward zijn
|
In de knup zitten
|
Ziek
|
Je niet goed voelen
|
Slech d’r aan zien
|
Ziek
|
Van slag zijn
|
Van de wap zien
|
Ziek
|
Verkouden worden
|
De klets e weg kriege
|
Ziek
|
Buikloop hebben
|
Aan d’n dunne zien
|
Ziek
|
Arm uit de kom
|
Erm oet d’n dop
|
Ziek
|
Tijdelijk ongeschikt
|
In d’n ónval zitte
|
Zingen
|
Hij zingt erg vals
|
Dae zingk wie ein geit die braomele schiet
|